بلاک‌چین ضامنِ آزادی در فراگیتیِ «متاوِرس»

متاورس چیست؟

ایده‌ی متاورس

واژه‌ی «متاوِرس» ترکیبی از دو واژه‌ است. نخست، «متا» که خود یک پیشوند است و در مواقعی به کار می‌رود که بخواهیم بگوییم «منظور ما فرا تر از چیزی است که پس از این پیشوند می‌آید». دوم، «وِرس» که کوتاه شده‌ی «یونیوِرس» است و به معنای «گیتی» است. در نتیجه، می‌توان «متاورس» را به «فراگیتی» ترجمه کرد. این واژه در مفهوم، به معنای جهانی نوین است که فراتر از همین جهانی است که در آن حضور داریم. پیشتر، این مفهوم در چندین رمان، فیلم و سریال نیز تبیین شده بود. ولی، امروزه منظور از متاورس یک فضای مجازی است که افراد می‌توانند در آن به وسیله‌ی آواتارهای خود با یکدیگر تعامل داشته باشند. این فضای مجازی بر پایه‌ی یک پلت‌فرم و با استفاده از چندین فناوری بنا خواهد شد. در سال‌های گذشته، چنین پلت‌فرمی توانسته است نظر شرکت‌های بزرگی را، مانند فیسبوک، مایکروسافت و گوگل، به خود جلب کند. به گونه‌ای که اکنون شاهد آن هستیم که شرکت «فیسبوک» به «متا» تغییر برند داده است و قصد دارد تا شبکه‌ی اجتماعی خود را به یک متاورس بدل کند.

پلت‌فرم متاورس

پلت‌فرم متاورس، به عنوان محصول مورد نظر شرکت متا، یک فضای واقعیت مجازی سه بعدی است که کاربران می‌توانند در آن با اشیای مجازی و با یکدیگر به تعامل بپردازند. از ویژگی‌های این پلت‌فرم می‌توان به پایداری، آنی بودن و غیرمتمرکز بودن اشاره کرد.

اهداف متاورس

از اهداف پلت‌فرم متاورس می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1. افزایش سرگرمی: به طور کلی، واقعیت مجازی موجب می‌شود تا کاربران زمان بیشتری را بر بستر آنلاین سپری کرده و در نتیجه محتوای بیشتری مصرف کنند.
2. بازار نوین برای فروش محتوا: متاورس فرصت‌های بسیاری برای خرید و فروش محتوا به کاربرانش ارائه می‌دهد. چیزی بیشتر از آنچه که در «اینستاگرام» و «تیک تاک» رخ می‌دهد.
3. اقتصاد نوین: متاورس دارای زیست‌بوم اقتصادی خود خواهد بود.
4. گونه‌ای نوین از ارتباطات: متاورس به کاربرانی که هزاران کیلومتر از یکدیگر دور هستند این امکان را می‌دهد تا، به صورت مجازی، در یک اتاق دور هم جمع شوند.

جایگاه بلاک‌چین در متاورس

به سادگی می‌توان دانست که بلاک‌چین چگونه در متاورس نقش‌آفرینی خواهد کرد. یکی از مهم‌ترین مولفه‌های بلاک‌چین «رمزارز» است. رمزارز یک ارز مجازی است که هم از لحاظ ارزش و هم از لحاظ فیزیکی کاملا مستقل از ارزهای رسمی دنیای واقعی است. به همین علت، بهترین گزینه برای سیستم پرداخت در یک جهان مجازی است. هم‌چنین، غیرمتمرکز بودن ساختار بلاک‌چین نیز موجب می‌شود هیچ موجودیتی نتواند جهان متاورس را کنترل کند.

هم‌راستایی بلاک‌چین با اهداف متاورس

می‌توان برنامه‌های بلاک‌چین پایه‌ی پرشماری در متاورس ساخت تا نیازهای موجود در آن جهان را برای کاربران برآورده کند. در زیر به تعدادی از این موارد اشاره می‌کنیم:

دارایی‌های تغییر ناپذیر درون-بازی

می‌توان دارایی‌های درون-بازی را به توکن‌های تعویض‌ناپذیر (NFT) تبدیل نموده و آن‌ها را خرید و فروش کرد. آنگاه، یک کاربر می‌تواند در یک  بازیِ واقعیت مجازی به گونه‌ای پول واقعی کسب کند تا درون متاورس دارای ارزش باشد. توکنیزه کردن این دارایی‌ها موجب می‌شود که آن‌ها هرگز دچار آسیب نشوند. چه اگر کاربر از بازی خارج شود، چه اگر بازی حذف شود و چه اگر اتفاقی ناخوشایند برای متاورس رخ دهد.

احراز هویت اشخاص

چون متاورس توسط کاربرانش مدیریت می‌شود و کاربران به مرور زمان دارای رشد و نمو خواهند بود، فناوری بلاک‌چین می‌تواند هویت کاربران را رهگیری نماید. مواردی مانند سن، تاریخچه‌ی فعالیت‌های شخص و سایر جزییات منحصر به فرد یک شخص در زنجیره‌ی بلوکی ذخیره می‌شود. این کار موجب تأمین شفافیت خواهد شد. هم‌چنین، از بروز فعالیت‌های مجرمانه نیز پیش‌گیری خواهد کرد.

املاک واقعی در متاورس

یک ملک واقعی در دسته‌ی کالاهای کلیدی در متاورس قرار می‌گیرد. تعریف کردن یک ملک و قانون‌گذاری درباره‌ی آن می‌تواند یک چالش در متاورس باشد. ولی، با وجود بلاک‌چین می‌توان پرونده‌ای غیرقابل تغییر از آن ملک ایجاد کرد. به گونه‌ای که در آن مشخص شود یک ملک در متاورس چگونه ساخته می‌شود، چگونه تغییر می‌یابد، چگونه مبادله می‌شود و چگونه نابود یا تخریب می‌شود.

ضمانت بلاک‌چین در دست‌یابی به اهداف متاورس

از آنجایی که ذات و ساختار بلاک‌چین با اهداف پیدایش متاورس هم‌راستا است، سازوکار و ابزارهای موجود در بلاک‌چین به خودیِ خود دست‌یابی به این اهداف را تضمین می‌کنند. در ادامه شماری از این موارد را مرور می‌کنیم:

1. بلاک‌چین یک پایگاه غیرمتمرکز داده است که به تعداد زیادی از گره‌ها این امکان را می‌دهد تا در یک شبکه‌ی پویا و مشترک با هم تعامل داشته باشند. متاورس دارای حجم بسیار زیادی از داده است که باید منتقل و ذخیره شوند و پس از آن گره‌ها با داده‌های جدید همگام شوند. به گونه‌ای که تمام کاربران متاورس جهان یکسانی را ببینند. در نتیجه، همگام‌سازی گره‌ها بسیار مهم است.
2. می‌توان با استفاده از قراردادهای هوشمند بین کاربران متاورس مقررات اقتصادی، منطقی و حتی ارتباطات اجتماعی تنظیم کرد. به طور کلی، قرارداد هوشمند اجازه می‌دهد برای جهان مجازی خود، قاعده وضع کنیم.
3. توکن‌ یکی دیگر از امکاناتی است که بلاک‌چین در اختیار ما قرار می‌دهد. با توکن می‌توان اطلاعات شخصی، کلیدهای مجوزدهی و سایر داده‌های رمزگذاری شده را منتقل کرد. هم‌چنین، می‌توان با استفاده از توکن یک محتوای مجازی را نیز منتقل نمود.
4. رمزارز پایه‌ی چرخش اقتصاد متاورس خواهد بود. رمزارزها، که توسط فناوری بلاک‌چین معرفی شدند، به عنوان رقیبی برای پول واقعی و سنتی شناخته می‌شوند. در نتیجه، می‌توان در جهان مجازی متاورس نیز از این ابزار بهره برد.

جمع‌بندی

از چندین سال‌ اخیر، آنچه که یک پلت‌فرم را برای عموم کاربران جذاب می‌کند، دادن آزادی به کاربران و پوشیدگی اطلاعات آنان است. با پیدایش فناوری بلاک‌چین و دادن اختیارات یک بستر به کل کاربران آن، رفته رفته توقعی در کاربران دنیا پدید آمد که بستری که در حال استفاده از آن هستند نیز از این الگو پیروی کند. پلت‌فرم متاورس در کنار سایر مولفه‌های جذابی که به کاربرانش ارائه می‌دهد، شاید اگر فاقد حضور بلاک‌چین بود، با اقبال کنونی از سوی کابرانش مواجه نمی‌شد و نمی‌توانست به بسیاری از قابلیت‌هایی که اکنون روی آن‌ها تأکید دارد، دست یابد.